به گزارش شورانیوز از تبریز، هفتم مهر ماه به مناسبت رشادت ها و فداکاری های مردان شجاع آتش نشان، روز آتش نشان نامگذاری شده است، البته نامگذاری یک روز نمی تواند پاسخگوی از جان گذشتگی این قهرمانان گمنام باشد اما بهانه خوبی برای یادآوری شجاعت های این آتش ستیزان که از جان و آسایش خود در راه حفظ جان و آسایش ما می گذارند است.

هدف از نامگذارى این روز به عنوان روز ملى ایمنى و آتش نشانى، تبدیل ایمنى در کشور به یک فرهنگ میباشد در کشور ما ایران بیش از ۱۶۰ سال از تأسیس اولین ایستگاه آتش نشانی در شهر تبریز به سال  ۱۲۲۱ شمسی و نزدیک به هشتاد سال از تأسیس آتش نشانی پایتخت می گذرد.

به همین مناسبت گفتگویی با طالب نژاد، مدیرعامل آتش نشانی شهردرای تبریز داریم که در زیر می خوانید:

 طالب نژاد از سابقه کاری خود می گوید: بیش از ۲۴ سال سابقه ی کار در شهرداری را دارم؛ از معاونت منطقه گرفته تا مدیرعامل شرکت اتومبیل رانی را برعهده گرفته ام. زمانی مدیرعامل مناطق دو و سه بودم و اکنون نیز مدیر عامل آتش نشانی هستم.

آناج: چند ایستگاه آتشنشانی در تبریز وجود دارد؟

در تبریز بیست ایستگاه آتش نشانی وجود دارد که هر کدام آمادگی کامل برای خدمات دهی در هر مرحله ای را دارند. سه ایستگاه دیگر نیز در حال ساخت است که انشاءالله تا ۲۲ بهمن ماه راه اندازی می شوند.

کمتر از چهار دقیقه به محل حادثه می رسیم

آناج: زمان اعزام نیروهای امدادی شما به حادثه چه مدت زمانی است و میزان استاندارد آن چقدر است؟

استاندارد در اروپا سه دقیقه و در کشورهای آسیایی پنج دقیقه است؛ اما میانگین مدت زمانی که به محل حادثه می رسیم کمتر از چهار دقیقه و بیش از سه دقیقه است.

آناج: با چه معضلی در آتشنشانی  این شهر مواجه هستید؟

موضوع ترافیک در کار ما مشکل بزرگی است و اگر حادثه ای همزمان با اتمام وقت مدارس رخ بدهد، با مشکل مواجه می شویم. هر چند برای این هم شرایط نیز تدابیری اندیشیده ایم اما به هر حال مساله ای است که با آن روبرو هستیم.

در چنین شرایطی تدبیر ما این است که دستگاه هایی را در موتور سیکلت ها تعبیه کرده ایم تا در زمان حادثه و به هنگام ترافیک شهری، بتوانند سریعتر خود را به محل مورد نظر برسانند.

آناج: در آتشنشانی تبریز چند نیرو  فعالیت می کند؟

ما حدودا ۵۷۰ نفر نیرو داریم که ۶۴ نفر آنان سرباز هستند. ۱۵ درصد نیروهای ستادی و آموزشی و ۸۵ درصد نیروهای عملیاتی را شامل می شوند که به صورت سه شیفته در ۲۰ ایستگاه خدمات ارائه می کنند.

آناج: عمده مشکلات شما کدام ها هستند؟

تجهیزات آتشنشانی باید به روز رسانی شود

تکنولوژی روز به روز پیشرفت می کند و ما نیز باید تجهیزات خود را به روزتر کنیم. از زمانی که شهرداری ها مستقل شده اند، آتش نشانی نمی تواند از نهادهای دیگر درخواست کمک کند. ماهانه یک میلیارد و نهصد هزارتومان باید حقوق پرسنل را پرداخت کنیم؛ با این وجود اگر بخواهیم تجهیزاتمان را نیز به روز کنیم باید بودجه ای جدای از بودجه ی شهرداری داشته باشیم که توسط هیئت دولت تعیین شود.

در دنیا چهل حادثه طبیعی شناسایی شده است که جوامع را تهدید می کند و در ایران ۳۰ حادثه قابل وقوع است که در قبال آن ها مراکز استان ها مسئولیت اصلی را بر عهده دارد و وقتی در شهرستان ها حادثه ای رخ می دهد، ما به امداد می رویم. با مدیریت بحران نیز در ارتباط تنگاتنگ هستیم که برای همه ی این همکاری ها نیاز به پتانسیل و تجهیزات قوی و به روز داریم.

آتشنشانی نیازمند مسیر سبز برای امداد رسانی است

مشکل دوم ما در رابطه با ترافیک شهری است؛ در اروپا مسیر سبز وجود دارد که وقتی آتش نشان راه می افتد به صورت اتوماتیک چراغ سبز می شود؛ ما از این امکان برخوردار نیستیم در حالی که همان نیروها، تجهیزات و آمادگی را داریم.

شهروندان برای کمک به نیروهای آتشنشانی، آموزش های رایگان آتشنشانی را کسب کنند

مشکل دیگر این است که شهروندان از باب کمک و دلسوزی در محل حادثه جمع می شوند اما بهتر است این کار را به نیروهای آتش نشانی بسپارند یا اینکه زمانی که فرصت مناسب دارند به آتش نشانی بیایند و آموزش های کافی را ببینند. سازمان آتش نشانی واحد آموزشی دارد و برای همه سنین آموزش های لازم را به صورت رایگان ارائه می کند. زیرا معتقدیم پیش گیری مهمتر از امداد است.

آناج: شعار سال جاری آتشنشانی چیست؟

برای اینکه شهری ایمن داشته باشیم شعار “مشارکت شهروندان در سایه ی همدلی و همزبانی” را پیشه ی خود کرده ایم.

۱۵۰ نفر به صورت استخدام رسمی جذب آتشنشانی تبریز می شوند

آناج: چه خبر از جذب نیرو به بدنه آتشنشانی؟

آتش نشانی تنها مجموعه ای از شهرداری است که نیروهای خود را با آزمون و به صورت استخدام رسمی جذب می کند. داوطلبان باید علاوه بر تست بدنی و معلومات عمومی در آزمونی که توسط سازمان سنجش انجام می گیرد نمره ی کافی را کسب کنند. در آزمون اخیر ۴۰۰ نفر از آزمون کتبی قبول شدند که ۱۵۰ نفر از ایشان مجوز استخدام رسمی دارند و مراحل قانونی را طی می کنند تا با گذراندن دوره آموزشی از سال آینده مشغول به کار شوند.

تا بحال مجوز جذب نیروی خانم به ما داده نشده است

آناج: آیا آتش نشان زن هم جذب می کنید؟

ما آتش نشان رسمی خانم نداریم اما بانوانی هستند که به صورت افتخاری کمک می کنند. در این رابطه در سال ۷۰ اقداماتی صورت گرفت اما دیگر پیگیری نشد. مجوز جذب نیرو از وزارت کشور صادر می شود و تا بحال مجوز جذب نیروی خانم به ما داده نشده است. البته نیروی خانم نیز لازم است؛ مثلا گاه با حوادثی روبرو می شویم که حضور نیروی خانم لازم است.

مخصوصا اینکه برخی خانم ها متعصب هستند و اجازه نمی دهند آتش نشان مرد برای نجاتشان دست به آنان بزند. در کشور ایران فقط شهر کرج آتش نشان خانم دارد.

کسی که می خواهد آتش نشان شود، حداقل ۷۵ درصد باید آمادگی جسمانی داشته باشد

آناج: آتشنشانان باید چه شرایط بدنی داشته باشند

 سازمان آتش نشانی یک سازمان دفاعی غیرنظامی است

در ۹  آیتم ورزشی و آمادگی جسمانی تست می گیریم که شش مورد از آن ها تست اینفرد و سه آزمون دیگر تخصصی آتش نشانی است. کسی که می خواهد آتش نشان شود، حداقل ۷۵ درصد باید آمادگی جسمانی داشته باشد تا بتواند هم خود و هم شهروندی را که دچار حادثه شدهف نجات دهد. سازمان آتش نشانی یک سازمان دفاعی غیرنظامی است و غیر از اسلحه باید همه ی آمادگی های لازم را داشته باشیم.

آناج: نسبت به فرهنگ سازی پیشگیری از حادثه چه اقدامی انجام داده اید؟

در رابطه با پیشگیری در دو حیطه ی پیشگیری اجباری و پیشگیری اختیاری اقدام کرده ایم؛ پیشگیری اجباری بدین معنی است که وقتی یک پروانه ساختمانی صادر می شود، مالک باید مقررات ملی ساختمان را رعایت کند. یعنی رعایت مقررات فوق یکی از شرایط صدور پروانه است. در پایان کار نیز نظارت و کنترل می کنیم تا ببینیم موارد تعیین شده اجرا شده است یا خیر.

پیشگیری اختیاری نیز مربوط به برنامه های فرهنگی است؛ مثلا اجرای مراسماتی در پارک ها که توسط معاونت فرهنگی اتفاق افتاد، برگزاری مسابقه نقاشی بین کودکان، یا برنامه هایی که در مجتمع های مسکونی اجرا و مباحث لازم را بین خانم ها و آقایان مطرح کردیم. همچنین در پایگاه های مقاومت آموزش هایی را ارائه کرده ایم. این قبیل اقدامات در رابطه با فرهنگ پیشگیری است. گاه هماهنگی هایی نیز با مدارس و مهدکودک ها صورت می گیرد تا آنجا نیز آموزش های لازم را به کودکان بدهیم.

آناج: آتشنشانی تبریز یا آذربایجان شرقی چند شهید دارد؟

خوشبختانه در استان ما تا بحال کسی در حین عملیات نجات شهید نشده است. یکی از همکاران ما در زمان جنگ، هنگام بمباران، در اثر چپ کردن ماشین آتش نشانی شهید شده بود و یک نفر دیگر نیز هنگام آموزش. اما در استان های دیگر آتش نشانانی حین عملیات شهید شده اند. برای مثال اخیرا آقای برکت جوزری، فرمانده ایستگاه بود که در هتل بندرعباس، برای نجات آخرین فرد داخل آتش رفته و شهید شد.

با این حال تعداد آتش نشان هایی که حین عملیات حادثه دیده اند زیاد است؛ از جمله آقای جداری که به دستش گلوله اسلحه شکاری اصابت کرده بود.

آناج: از اتفاقات ناگوار عملیات های امداد رسانی  بگویید؟

هر اتفاقی که در حیطه کاری ما می افتد ناگوار است و تنها اتفاق گوارا این است که شهروندان همواره در حال آموزش باشند و با آگاهی کافی از حوادث پیشگیری شود.

شهروندان به ما ایمان داشته باشند

آناج: از مردم چه انتظاری دارید؟

اولا انتظار داریم به ما ایمان و اعتماد داشته باشند و توجه کنند که ما اقدام نمی کنیم مگر برای نجات جان و مال شهروندان. دوما اگر می خواهند از حوادث پیشگیری کنند یا موقع حادثه عملکرد مناسبی داشته باشند، در دوره های آموزشی ما شرکت کنند، چون هرچقدر آن ها آموزش دیده باشند، نیاز به حضور ما در صحنه کمتر می شود.

ما شبانه روز در نهایت آرامش و خونسردی در خدمت مردم هستیم و کافی است شهروندان با شماره تلفن ۱۲۵ تماس حاصل کنند تا اگر مشکل در حیطه ی کاری ما بود سریع ورود می کنیم اما چنانچه مربوط به سازمان های دیگر مثل اورژانس بود، قطعا هماهنگی های لازم را انجام می دهیم.

آناج: امکانات آتش نشانی استان در چه سطحی است؟

رویکرد اعضای شورا و شهرداتر تبریز به این موضوع، رویکرد خوبی است لکن به قدر توان و منابع موجود می توان اقدام کرد. هرچقدر به ما امکانات بدهند ما نیاز داریم اما به مردم اطمینان خاطر می دهیم که در شرایط معمول، تجهیزات و نیروهای موجود کفاف می دهد. اگر هم نگران شرایط بحران هستیم باید بگویم در مواقع بحرانی حتی در پیشرفته ترین کشورهای اروپایی نیز مساله ی کمبود زمان مطرح می شود.

ما نیرو برای بخش های مختلف مثل کوهستان، غواصی و دیگر تخصص های لازم داریم. برای مثال ما روزانه با چند عملیات نجات آسانسور، محبوس شدگی در منزل، گیر کردن انگشتر در انگشت و غیره روبرو می شویم که نیروی کافی جهت اعزام به آنها داریم. علاوه بر همه ی اینها در تصادفات جاده ای و شهری نیز حضور نیروهای آتش نشانی قابل توجه است که با بهره گیری از تجهیزات لازم، اقدام می کند. ما تجهیزات زیادی داریم اما باید آنها را ارتقاء بدهیم و در صورت امکان به دستگاه های به روز تر مجهز شویم.

شرایط در مواقع بحران متفاوت است؛ بحران موقعیتی است که شاید مردم آب و برق هم نداشته باشند و مسیر ها و جاده های ارتباطی نیز بسته باشد. ۵۰ درصد مقابله با بحران بستگی به شهروندان دارد؛ خیلی از آنها پزشک، مهندس، مدیر و غیره هستند که پا به پای همکاران ما جهت نجات مردم و ساماندهی اوضاع فعالیت می کنند. اگر شهروندان آموزش دیده باشند در دوره بحران بهتر ظاهر می شوند.

نه تنها سازمان آتش نشانی بلکه مدیریت استانی برای مدیریت بحران ها تدبیر کرده و پیش بینی های لازم را انجام داده است. اگر خدایی نکرده تبریز دچار بحران شود شهرهای دیگر معین آن خواهند بود؛ درواقع از پیش جاهایی را به عنوان پشتیبان تعیین کرده اند که اگر اتفاقی رخ داد، وارد کار شوند.

در استان ما مدیر این مساله استاندار هستند و از پیش مشخص شده است که موقع بحران کدام سازمان ها و نهادها کدام وظیفه را عهده دار هستند.

ما و تمام نهادهای دیگر آمادگی لازم را در خود ایجاد کرده ایم و هنگام بحران ها با نهایت توان وارد عمل می شویم.

روزانه حدود ۱۲ درخواست امداد و نجات کذب داریم

آناج: روزانه چند نفر با آتشنشانی تبریز تماس می گیرند

علی رغم انجام فعالیت های فرهنگی مختلف، روزانه حدود ۱۲ درخواست امداد و نجات کذب داریم. ما نیز بر حسب وظایف خود باید هرچه سریع تر خود را به محل گزارش شده برسانیم و نمی توانیم به بررسی صحت و سقم ادعا بپردازیم. برای همین نیروهای خود را به محل مورد نظر می فرستیم اما می بینیم هیچ اتفاقی نیافتاده و گزارش کذب است.

همیشه ساعت تماس و درخواست کمک، ساعت رسیدن نیرو ها به محل حادثه و ساعت اتمام عملیات در سیستم آتش نشانی ثبت می شود؛ به طور متوسط روزانه ۱۲ مورد گزارش کذب داریم.

آناج: کدام حادثه در تبریز بیشتر اتفاق می افتد و معمول است؟

خوشبختانه حوادث در استان ما خیلی کمتر شده است و آنچه بیشتر با آن سرکار داریم حوادث محبوس شدگی بخصوص در آسانسور، حریق علف های زمین های بی صاحب که بر اثر بی احتیاطی شهروندان یا عمدی اتفاق می افتد و حوادث رانندگی و جاده ای می باشد.

سازمان آتش نشانی واحدی است که هرچه قدر تجهیز شود و هر چه بیشتر در آن سرمایه گذاری شود، برای خودمان بهتر است و خودمان بیشتر از سود آن بهره مند خواهیم شد. در راستای آموزش شهروندی هرچه بیشتر تلاش کنیم و هر چه اموزش ها و آگاهی ها بیشتر شود به همان نسبت حوادث کاهش می یابد.

آناج: توصیه شما به شهروندان چیست؟

شهروندانی که خیّر هستند و می خواهند باقیات الصالحات داشته باشند، به این هم توجه کنند که آتش نشانی بهترین و مستحق ترین سازمان برای هزینه کردن است چرا که با نجات جان و مال شهروندان سر و کار دارد. زمانی که کشور نیاز به ساخت مدرسه داشت، خیران اقدام کردند و اکنون از نظر ساختمان مدرسه کمبودی وجود ندارد، اگر همین خیران در زمینه آتش نشانی نیز اقدام کنند می توانند خیلی از کمبودهای ضروری را مرتفع سازند، کمبودهایی که ممکن است به خاطر آن جان انسانی به خطر بیفتد. مثلا می توانند آمبولانس را برای آتش نشانی تهیه کنند تا در راستای حمل حوادث دیدگان که خدایی نکرده ممکن است خود آن فرد یا نزدیکانش باشد، به درد خواهد خورد. واحد مشارکت آتش نشانی جهت دریافت کمک های خیّران آمادگی دارد.

البته بازهم می گویم که شهروندان نگران نباشند چون ما تجهیزات خیلی خوبی داریم، تجهیزات چند میلیاردی مثل نردبان داریم؛ اما اگر می گوییم باید مجهز تر شود از این جهت است که بتوانیم تکنولوژی روز را به سیستم وارد کنیم تا خطرات احتمالی را به حداقل ممکن برسانیم.

در تبریز ۶۰ فرمانده عملیات داریم. هم فرماندهان و هم نیروهای دیگر عاشق کار خود هستند و اگر لازم باشد هنگام عملیات به خاطر نجات جان مردم، جان خود را فدا می کنند و ابایی هم از این کار ندارند؛ امانت داری آنان تا حدی است که گاه اندازه ی نیم کیلو طلا از محل حادثه پیدا می کنند اما همه را سازمان تحویل می دهندغ یعنی انها بدون چشم داشت و بدون کمترین کم کاری و خیانت کار می کنند.

لازم به ذکر است که برای شنیدن خاطرات آتشنشانان پای صحبت های یک آتشنشان تبریزی نشستیم، حسن مطلبی به عنوان مسوول روابط عمومی آتشنشانی تبریز و  داور بین المللی و رئیس اکیپ داوران کشوری در رابطه با عملیات های آتش نشانی در گفتگو با آناج می گوید: من آتش نشان هستم اما به اقتضای نیازهای سازمان در بخش های مختلف آن فعالیت کرده ام همان طور که اکنون در بخش روابط عمومی و تربیت بدنی نیز فعالیت دارم.

به عقیده ی ما آتشنشان ها، سازمان آتش نشانی جای مقدسی است؛ آن زمان که مادر از ترس آتش، بچه اش را می گذارد و فرار می کند، آتش نشان برای نجات بچه یا هر فرد دیگر که گرفتار شده است، دل به آتش می زند! تا جان یک انسان را نجات بدهد و در آن لحظه هیچ چیز به غیر از جان انسان ها برای او اهمیت ندارد، حتی جان خودش. خیلی از همکاران ما در استان های دیگر جان خود را فدا کرده اند تا جان انسان دیگری را نجات بدهند و در همین راه شهید شدند. ما نجات انسان ها را وظیفه ی خود می دانیم که حداقل آخرت خود را آباد کنیم.

حوادث واقعا ناگوار هستند و زمانی گوارا می شوند که انسانی را نجات می دهیم. وقتی ایستگاهی به عملیات می رود و نفری را زنده از مهلکه بیرون می کشد، وقتی خبرش به ایستگاه های دیگر می رسد، آنها بسیار شادی می کنند که امروز انسانی از مرگ نجات یافته است. خانواده های ما نیز به کارمان ارزش قائل هستند و لباس های دود گرفته و سیاه شده ی ما را با عشق به نجات جان انسان ها می شویند و تمیز می کنند

در برخی از حوادث شهروندان نیروهای آتشنشانی را با آجر پذیرایی می کنند

در برخی از حوادث مردم با این تصور که دیر به محل حادثه رسیده ایم، ما را با پاره آجر پذیرایی می کنند! اما غافل از این هستند که ما دیر نیامده ایم بلکه دیر خبر داده اند. اگر در اولین دقیقه حادثه به ما خبر بدهند نیروهای آتش نشانی خیلی سریع خود را به محل حادثه می رسانند. متاسفانه مردم به جای اینکه به ما خبر بدهند خودشان اقدام می کنند و زمانی که کنترل حریق را از دست می دهند تازه یادشان می افتد که به آتش نشانی خبر بدهند در حالی که کار از کار گذشته و آتش به اوج شدت حرارت رسیده است.

از شهروندان خواهش می کنم حتی کوچکترین حادثه را به سامانه ۱۲۵ اطلاع بدهند تا در اسرع وقت خود را به محل برسانند؛ شاید هم نیاز به اعزام نیرو نباشد و با راهنمایی نیروی آتش نشانی خود حادثه دیده مشکل را رفع کند. اما اگر تماس نگیرند ما چگونه می توانیم به ایشان کمک کنیم. همچنین خواهش می کنم اجازه بدهند نیروهای آتش نشانی کار تخصصی خود را انجام بدهند و مردم در کار آن ها دخالت نکنند تا نتیجه ی مطلوب حاصل شود و گرنه ممکن است شاهد اتفاقات ناگواری باشیم.

آناج: از خوش ترین خاطره خود در حین عملیات بگویید؟

یک کودک در یکی از مناطق محروم تبریز، در حین بازی به چاهی سرباز سقوط کرده بود؛ دو روز متوالی دنبال بچه گشته ولی پیدایش نکرده بودند تا اینکه به فکرشان رسیده بود که سری هم به چاه بزنند؛ نیروهای ما به محل حادثه رفته و آن بچه را در حالی که زنده بود، از چاه بیرون کشیدند. این برای ما به قدری شیرین بود که اصلا قابل وصف نیست. امثال این اتفاقات را زیاد تجربه کرده ایم و همان طور که گفتم شادی ما هنگام نجات جان یک انسان وصف ناپذیر است.

عمر آتشنشانان کوتاه است

آناج: خاطره تلختان؟

تعریف خاطره تلخ قدری سخت است و در کار ما نیز خاطره تلخ زیاد است اما تلخ ترین اتفاق زمانی است که همکاران خود هنگام بازگشت از عملیات ناگوار می بینم درحالی که بسیار ناراحت و افسرده هستند. همکاران ما با تلخی هایی روبرو می شوند که تاثیر آن بعد از دوران بازنشستگی بیشتر نمایان می شود؛ باید بگویم عمر همکاران ما بعد از بازنشستگی کوتاه می شود و علت آن نیز دیدن انواع صحنه های ناهنجار و حوادث دلخراش در طول خدمت است.

اینکه بعد از بازنشستگی همکاران، پی در پی خبر فوتشان را می شنویم، برای ما تلخی خاصی دارد.

آناج: یک آتش نشان خوب چه ویژگی هایی دارد؟

مهمترین چیزی که یک آتش نشان باید داشته باشد، تعهد به وظیفه است. وقتی آتش نشانی متعهد به نجات جان انسان ها شد، در مرحله بعد باید شرایط فیزیکی و اندام بدنی مناسبی داشته و دارای سلامت جسمانی و روانی باشد. اگر کسی این شرایط را داشته باشد می تواند در انجام وظایف آتش نشانی اش موفق تر عمل کند.

آتش نشانان سربازان همیشه در حال جنگ هستند 

آناج: درآمد آتش نشان چگونه است؟

آتش نشان ها غیر از حقوق کارمندی درآمد دیگری ندارند. معامله ی ما با خداست و دستمزد اصلی ما را خدا خواهد داد. آتش نشانان سربازان همیشه در حال جنگ هستند و در این راه با خدا معامله کرده اند.

آناج: مهیج ترین حادثه ای که تاکنون تجربه کرده اید چه بوده است؟

البته حضور ذهن ندارم اما مهیج ترین حادثه باز هم موقعی است که جان انسانی را نجات بدهیم؛ برای مثال اخیرا یک خودرو در اتوبان پاسداران سقوط کرده و به منطقه مسکونی یوسف آباد افتاده بود. همه نهادها از جمله اورژانس که در محل حادثه حضور داشتند، از این واقعه متعجب بودند همه به این فکر می کردند که این ماشین را چگونه بیرون می کشند؟! برای این کار هلیکوپتر لازم بود. اما همکاران من در نهایت کاردانی خودرو را بیرون کشیدند بدون اینکه به خانه ای آسیب برسد. حتی اجازه ندادند خود ماشین نیز بیش از آن اسیب ببیند و در بهترین حالت آن را بیرون آوردند. همه از عملکرد و تجهیزات آتش نشانی در تعجب بودند.